Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Węgorzewie

Załącznik Nr 1

do Zarządzenia Nr 135/2023/2024

Dyrektora PP-P w Węgorzewie

z dnia 04 lipca 2024 r.

 

 

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Węgorzewie

(wersja zupełna)

 

 Podstawy prawne:

1.     Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz 535 z późn. zm.)

2.     Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. 2023 poz. 1870 z późn. zm.)

3.     Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz.1606 z późn. zm.)

4.     Ustawa z dnia 13 maja 2016 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r. poz. 560 z późn. zm.)

5.     Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2023 r. poz. 984 z późn. zm.)

6.     Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 737 z późn. zm.)

7.     Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1781 z późn. zm.)

8.     Konwencja o prawach dziecka (Dz.U. z 1991 nr 120 poz. 526 z późn. zm.)

9.     Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2012, poz. 1169 z późn. zm.)

 

Spis treści

Rozdział I. Informacje ogólne ……………………………………………………………..….……… s. 5

Wprowadzenie ………………………………………………………………………………..…. s. 5

Słowniczek pojęć ……………………………………………………………………….……..…s.  5

Rozdział II. Standardy ochrony małoletnich ……………………………………………...……..……s. 7

Rozdział III. Zasady ochrony małoletnich przed krzywdzeniem obowiązujące w poradni …..…...s. 11

Zasady zatrudniania pracowników poradni oraz dopuszczania innych osób do kontaktu
z małoletnimi ………………………………………………………………..…….…….………s. 11

Zasady bezpiecznych relacji małoletnich i personelu poradni ………………………..… s.12

Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi w poradni, a w szczególności działania niedozwolone…………………………………..……………………………………..………... s. 14

Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internetu oraz ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi………………………………………….………...… s. 15

Zasady ochrony wizerunku małoletniego ………………………………..………………..…… s. 16

Zasady ochrony danych osobowych małoletnich …………………………………………..….. s. 17

Rozdział IV. Zasady i procedury podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego ………………………………………………………………………. s. 18

Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia stosowania lub stosowania przemocy domowej …………………………………………………………………..………… s.18

Zgłaszanie stosowania przemocy domowej przez małoletniego ………………………………. s. 18

Zgłaszanie podejrzenia stosowania przemocy domowej lub jej stosowania przez pracownika poradni ………………………………………………………………………………………… s. 19

Zgłaszanie podejrzenia stosowania przemocy domowej lub jej stosowania przez osoby z zewnątrz …………………………………………………………………………………………..……… s. 19

Schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez osoby trzecie …… s. 20

Schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez osobę nieletnią, czyli taką, które nie ukończyła 17 roku życia ………………………………………………………. s. 20 Schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez rodzica lub opiekuna …………………………………………………………………………………………………..s. 21

Wstępna diagnoza i ocena sytuacji osoby pokrzywdzonej ……………………………..……… s. 22

Procedura „Niebieskiej Karty” ……………..……………………………………………….…. s. 23

Wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty” …………………………………….…………….… s. 23

Zalecenia do prowadzenia rozmowy z małoletnim doznającym przemocy domowej ………… s. 24

Zadania pracowników poradni w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego w formie przemocy domowej ………………………………………….……….. s. 25 Zasady i procedury postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia cyfrowego, cyberprzemocy ……………………………………………………………………………………………...…... s. 27

Zasady i procedury postępowania w przypadku informacji o dostępie przez małoletniego do treści szkodliwych, niepożądanych, nielegalnych ………………………………...…………….……. s. 28

Zasady i procedury postępowania w przypadku naruszenia prywatności dotyczące nieodpowiedniego bądź niezgodnego z prawem wykorzystania danych osobowych lub wizerunku małoletniego ………………………………………………………………………………..….. s. 29

Nawiązywanie niebezpiecznych kontaktów - uwodzenie, zagrożenie pedofilią .…………...…. s. 30

Seksting, prowokacyjne zachowania i aktywność seksualna jako źródło dochodu małoletnich ……………………………………………………………………………………………...…... s. 30

Rozdział V. Organizacja procesu ochrony małoletnich …………………………………...…………s. 31

Rozdział VI. Załączniki ………………………………………………………………...…………….. s. 32

Załącznik  Nr 1 Karta Interwencji ………………………………………………….…………. s. 33

Załącznik Nr 2 Oświadczenie o zachowaniu poufności informacji powziętych w procesie postępowania w sprawie krzywdzenia małoletniego oraz przetwarzania danych osobowych ... s. 34

Załącznik  Nr 3 Monitoring standardów – ankieta ……………………………………….…… s. 35

Załącznik  Nr 4 Plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia ……………….…… s. 36

Załącznik  Nr 5 Rejestr ujawnionych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru dziecka ... s. 37

Załącznik Nr 6 Oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami ochrony dzieci i zobowiązaniu do jej przestrzegania …………………………………………………………………………...…. s. 38

Załącznik Nr 7 Upoważnienie do dostępu do danych osobowych osobie biorącej udział w rozpoznawaniu przemocy wobec małoletniego …………………………………..……………. s. 39  

 

ROZDZIAŁ I

INFORMACJE OGÓLNE

 

Wprowadzenie

Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określiła warunki skutecznej ochrony małoletnich przed różnymi formami przemocy. Wprowadzone zmiany wskazują na potrzebę opracowania jasnych i spójnych standardów postępowania w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich.

„Standardy ochrony małoletnich” są jednym z elementów systemowego rozwiązania ochrony małoletnich przed krzywdzeniem i stanowią formę zabezpieczenia ich praw. Należy je traktować jako jedno z narzędzi wzmacniających i ułatwiających skuteczniejszą ochronę małoletnich przed krzywdzeniem.

W konstruowaniu „Standardów ochrony małoletnich” przyjęto następujące założenia:

·       w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Węgorzewie nie są zatrudniane osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu małoletnich,

·       wszyscy pracownicy potrafią zdiagnozować symptomy krzywdzenia małoletniego oraz podejmować interwencje w przypadku podejrzenia, że małoletni jest ofiarą przemocy,

·       podejmowane postępowanie nie może naruszać praw dziecka, praw człowieka oraz bezpieczeństwa danych osobowych,

·       prowadzone postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletnich jest zorganizowane w sposób zapewniający im skuteczną ochronę,

·       działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są dokumentowane oraz monitorowane i poddawane okresowej weryfikacji przy udziale wszystkich zainteresowanych podmiotów.

Uwzględniając powyższe założenia niniejszy dokument określa standardy ochrony małoletnich, stanowiące zbiór zasad i procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia ich bezpieczeństwa. Jego najważniejszym celem jest ochrona małoletnich przed różnymi formami przemocy oraz budowanie bezpiecznego i przyjaznego środowiska.

 

Słowniczek pojęć

Ilekroć w dokumencie „Standardy ochrony małoletnich” jest mowa o:

1.     Poradni – należy przez to rozumieć Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Węgorzewie;

2.     Małoletnim (dziecku, uczniu, wychowanku) – należy przez to rozumieć każdą osobę do ukończenia 18 roku życia;

3.     Pracowniku/personelu poradni – należy przez ro rozumieć każdego pracownika poradni, bez względu na formę zatrudnienia, w tym: wolontariuszy, praktykantów odbywających praktyki studenckie lub inne osoby, które z racji pełnionej funkcji lub zadań mają (nawet potencjalny) kontakt z małoletnimi;

4.     Dyrektorze – należy przez to rozumieć dyrektora Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej
w Węgorzewie;

5.     Rodzicu/opiekun prawny – należy przez to rozumieć przedstawiciela ustawowego małoletniego pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka;

6.     Osobie najbliższej małoletniemu – należy przez to rozumieć osobę wstępną: matkę, ojca, babcię, dziadka; rodzeństwo: siostrę, brata, w tym rodzeństwo przyrodnie, a także inne osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie, a w przypadku jej braku – osobę pełnoletnią wskazaną przez małoletniego;

7.     Przemocy fizycznej – należy przez to rozumieć każde intencjonalne działanie sprawcy, mające na celu przekroczenie granicy ciała małoletniego, np. bicie, popychanie, szarpanie, itp.

8.     Przemocy seksualnej – należy przez to rozumieć zaangażowanie małoletniego w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszającą prawo i obyczaje danego społeczeństwa;

9.     Przemocy psychicznej – należy przez to rozumieć powtarzający się wzorzec zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które powodują u dziecka poczucie, że jest nic niewarte, złe, niekochane, niechciane, zagrożone i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy zaspokaja potrzeby innych;

10.  Zaniechaniu – należy przez to rozumieć chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych przez osoby zobowiązane do opieki, troski
i ochrony zdrowia i/lub nierespektowanie podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju;

11.  Przemocy domowej – należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność,
w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienie i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą;

12.  Osobie stosującej przemoc domową – należy przez to rozumieć pełnoletniego, który dopuszcza się przemocy domowej;

13.  Świadku przemocy domowej – należy przez to rozumieć osobę, która posiada wiedzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej.

 

ROZDZIAŁ II

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

 

Standard I

Pracownicy poradni, małoletni, ich rodzice oraz opiekunowie prawni znają „Standardy ochrony małoletnich”. Dokument jest dostępny i upowszechniany.

1.   Dokument „Standardy ochrony małoletnich” został opracowany, zgodnie z Ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw.

2.   Dokument wprowadzono do stosowania w poradni.

3.   Dokument jest do wglądu w sekretariacie oraz udostępniono na stronie internetowej poradni: www.poradniawegorzewo.pl.

4.   Dokument został udostępniony w dwóch wersjach: wersji zupełnej oraz skróconej przeznaczonej dla małoletnich i zawierającej informacje dla nich istotne.

5.   Informacje o treści dokumentu upowszechniane są wśród pracowników poradni.

6.   Informacje istotne dla małoletnich zawarte w dokumencie upowszechniane są w trakcie zajęć/warsztatów grupowych prowadzonych przez pracowników poradni oraz konsultacji, diagnozy, terapii prowadzonych w indywidualnym kontakcie.

7.   Publikacja dokumentu spełnia wymogi Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.

 

Standard II

Personel współtworzy i gwarantuje bezpieczne i przyjazne środowisko w poradni.

1.   W poradni zatrudnia się personel po wcześniejszej weryfikacji w Krajowym Rejestrze Karnym, Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, a w przypadku stanowisk pedagogicznych dodatkowo w Centralnym Rejestrze Orzeczeń Dyscyplinarnych.

2.   W przypadku zatrudnienia obcokrajowców personel weryfikuje osobę w rejestrach karalności państw trzecich w zakresie określonych przestępstw (lub odpowiadających im czynów zabronionych
w przepisach prawa obcego) lub w przypadkach prawem wskazanych poprzez oświadczenia
o niekaralności.

3.   Dyrektor poradni określa organizację, stosowanie i dokumentowanie działań podejmowanych
w ramach procedur określonych w dokumencie „Standardy ochrony małoletnich”

4.   Pracownicy poradni są świadomi swoich praw oraz odpowiedzialności prawnej ciążącej na nich za nieprzestrzeganie standardów ochrony małoletnich.

5.   W poradni prowadzona jest systematyczna edukacja wszystkich pracowników z zakresu ochrony małoletnich przed krzywdzeniem.

Standard III

Poradnia oferuje rodzicom/opiekunom prawnym informację oraz edukację w zakresie wychowania dzieci bez przemocy oraz ich ochrony przed krzywdzeniem i wykorzystywaniem.

1.   W poradni znajduje się tablica informacyjna (tablica ogłoszeń) dla rodziców, gdzie umieszczone są dane kontaktowe placówek zapewniających pomoc i opiekę w trudnych sytuacjach życiowych.

2.   Na stronie internetowej poradni publikowane są przydatne informacje na temat: wychowania dzieci bez przemocy, ochrony dzieci przed przemocą i wykorzystywaniem, zagrożeń bezpieczeństwa dziecka w Internecie oraz możliwości podnoszenia umiejętności wychowawczych.

3.   Rodzice mają dostęp do obowiązujących w poradni „Standardów ochrony małoletnich” gdzie znajdują się procedury zgłaszania zagrożeń.

4.   Poradnia umożliwia rodzicom oraz opiekunom prawnym małoletnich, poprzez organizację warsztatów, szkoleń, konsultacji indywidualnych, poszerzanie wiedzy i umiejętności związanych z ochroną dziecka przed zagrożeniami oraz z zakresu wychowania pozytywnymi metodami wychowawczymi, bez kar fizycznych i krzywdzenia psychicznego dziecka.

 

Standard IV

Poradnia zapewnia małoletnim równe traktowanie oraz przestrzeganie ich praw.

1.   Poradnia oferuje edukację w zakresie praw dziecka, człowieka oraz ochrony przed zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem. Upowszechniane są materiały zawierające informacje na temat praw dziecka/praw człowieka, ochrony przed przemocą oraz wykorzystywaniem, zagrożeń bezpieczeństwa dzieci w Internecie, z zakresu profilaktyki przemocy rówieśniczej.

2.   Małoletni mają dostęp do informacji do kogo mogą się zgłosić po pomoc i radę w przypadku krzywdzenia lub wykorzystywania.

3.   W poradni dostępne są materiały edukacyjne w zakresie: praw dziecka, ochrony przed zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem seksualnym oraz zasad bezpieczeństwa w Internecie (broszury, ulotki, książki).

4.   W poradni wyeksponowane są informacje na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży.

 

Standard V

Organizacja postępowania na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletnich zapewnia skuteczną ochronę.

1.   Określono procedury interwencji personelu w sytuacjach krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego.

2.   Postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego nie może naruszać jego godności, wolności, prawa do prywatności oraz nie może powodować szkody na jego zdrowiu psychicznym lub fizycznym (poczucie krzywdy, poniżenia, zagrożenia, wstydu).

3.   W poradni ustalone są zasady wsparcia małoletniego po ujawnieniu doznanej przez niego krzywdy.

4.   W poradni wskazano osobę odpowiedzialną za składanie zawiadomień o popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”.

5.   W poradni wskazano osobę odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia. Informacja o osobie przyjmującej zgłoszenia jest upowszechniona na stronie internetowej oraz na tablicy ogłoszeń w poradni.

6.   Podmioty postępowania uprawnione do przetwarzania danych osobowych uczestników postępowania
w sprawach krzywdzenia małoletnich przestrzegają Polityki Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych Osobowych, obowiązującej w poradni (RODO).

 

Standard VI

W poradni wzmacniane jest poczucie bezpieczeństwa małoletnich w obszarze relacji społecznych oraz ochrony przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami.

1.   W poradni opracowano zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a personelem.

2.   W poradni określono wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone.

3.   W poradni opracowano zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci internetowej oraz procedury ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie.

4.   W poradni opracowano i wdrożono procedury ochrony małoletnich przed krzywdzeniem w sytuacjach: przemocy domowej oraz cyberprzemocy.

5.   W poradni opracowano i wdrożono procedurę „Niebieskie Karty".

6.   Pracownicy poradni realizują plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu doznanej przez niego krzywdy.

 

Standard VII

Działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są dokumentowane.

1.   W poradni prowadzony jest rejestr spraw zgłaszanych i rozpatrywanych w związku z podejrzeniem lub krzywdzeniem małoletnich.

2.   Osoba upoważniona do przyjmowania zgłoszeń związanych z krzywdzeniem małoletnich składa oświadczenie o zachowaniu poufności i zobowiązana jest do zachowania bezpieczeństwa uzyskanych danych osobowych.

3.   W procedurze „Niebieskie Karty” stosowane są wzory Kart „A” i „B” oraz kwestionariusze rozpoznania przemocy domowej.

4.   Obieg dokumentów w sprawach związanych z krzywdzeniem małoletnich określa Instrukcja Kancelaryjna.

5.   Zasady przechowywania ujawnionych incydentów lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu jest zgodny z Instrukcją Archiwizacyjną.

 

Standard VIII

Poradnia monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z przyjętymi zasadami
i procedurami ochrony małoletnich.

1.   Przyjęte zasady i realizowane procedury ochrony małoletnich są weryfikowane (raz w roku).

2.   W ramach kontroli zasad i praktyk ochrony małoletnich poradnia pozyskuje opinie małoletnich oraz ich rodziców lub opiekunów prawnych.

3.   Do weryfikacji dokumentacji wykorzystywane są wnioski z kontroli „Standardów ochrony małoletnich” przez uprawnione do kontroli podmioty zewnętrzne.

4.   Zasady monitoringu oraz termin, zakres i sposób kontroli określa dyrektor poradni.

 

ROZDZIAŁ III

ZASADY OCHRONY MAŁOLETNICH PRZED KRZYWDZENIEM OBOWIĄZUJĄCE
W PORADNI

 

ZASADY ZATRUDNIANIA PRACOWNIKÓW W PORADNI ORAZ DOPUSZCZANIA INNYCH OSÓB DO KONTAKTU Z MAŁOLETNIMI

1.   Dyrektor poradni przed nawiązaniem stosunku pracy, niezależnie od podstawy nawiązania stosunku pracy (Karta Nauczyciela, Kodeks pracy) oraz terminu jej trwania uzyskuje informacje:

·       w przypadku każdego pracownika, studenta odbywającego praktyki studenckie, wolontariusza –
z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600) lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego;

·       w przypadku zatrudnienia każdej osoby w poradni i dopuszczenia do kontaktu z małoletnimi,
w tym także studenta odbywającego praktyki studenckie, wolontariusza - z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym.

·       w przypadku zatrudnienia osoby na stanowisku pedagogicznym, w tym także studenta odbywającego praktyki studenckie, wolontariusza dopuszczonych do pracy z małoletnimi – zaświadczenie z Rejestru Orzeczeń Dyscyplinarnych dla Nauczycieli;

2.   Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pedagogicznych składają przed nawiązaniem stosunku pracy pisemne potwierdzenie spełniania warunku:

·       posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych i korzystania z praw publicznych;

·       że nie toczy się przeciwko kandydatowi postępowanie karne w sprawie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne.

3.   W przypadku zatrudniania kandydata do pracy lub dopuszczenia do kontaktu z małoletnimi osoby posiadającej obywatelstwo innego państwa jest on zobowiązany do złożenia przed zatrudnieniem lub dopuszczeniem do kontaktu z małoletnimi informacji z rejestru karnego państwa, którego jest obywatelem, uzyskiwanej do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej
z kontaktami z małoletnimi.

4.   W przypadku, gdy prawo państwa, z którego jest osoba, o której mowa w pkt. 3 nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z małoletnimi, osoba ta przedkłada informację z rejestru karnego tego państwa.                                                                                                                        

5.   W przypadku, gdy prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja, o której mowa w . 3 – 4, nie przewiduje jej sporządzenia lub w danym państwie nie prowadzi się rejestru karnego, osoba,
o której mowa w pkt 3, składa pracodawcy oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie była prawomocnie skazana w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz
w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz że nie wydano wobec niej innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuściła się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich lub z opieką nad nimi.

6.   Oświadczenia, o których mowa w pkt 5, składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

7.   Informacje, o których mowa w pkt 3 – 6, pracodawca utrwala w formie wydruku i załącza do akt osobowych pracownika albo dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej do kontaktu z małoletnimi.

8.   Zatrudniani pracownicy lub inne osoby przed dopuszczeniem do kontaktu z małoletnimi są zobowiązani do zapoznania się z: Statutem poradni, Regulaminem pracy, Standardami ochrony małoletnich obowiązującymi w poradni, Regulaminami i instrukcjami bhp i p/poż, Kodeksem etyki, Polityką bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych. Potwierdzenie zapoznania się
z dokumentami oraz oświadczenia o zobowiązaniu się do ich przestrzegania składane jest w formie pisemnej.

 

ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI MAŁOLETNICH I PERSONELU PORADNI

Pracownicy:

1.   Dbają o bezpieczeństwo małoletnich podczas pobytu w poradni, monitorują ich sytuacje
i dobrostan.

2.   Wspierają małoletnich w pokonywaniu trudności. Pomoc uwzględnia: umiejętności rozwojowe dzieci i młodzieży, możliwości wynikające z niepełnosprawności oraz specjalnych potrzeb edukacyjnych.

3.   Podejmują działania wychowawcze mające na celu kształtowanie prawidłowych postaw – wyrażanie emocji w sposób niekrzywdzący innych, niwelowanie zachowań agresywnych, promowanie zasad „dobrego wychowania”

4.   W komunikacji z małoletnimi zachowują spokój, cierpliwość i szacunek. Okazują też zrozumienie dla ich trudności i problemów.

5.   Reagują według zasad konstruktywnej komunikacji i krytyki na każde obraźliwe, niewłaściwe, dyskryminacyjne zachowanie lub słowa małoletnich oraz na wszelkie formy zastraszania i nietolerancji wśród nich.

6.   Dają prawo do odczuwania i mówienia o swoich emocjach, do wyrażania własnego zdania oraz prawo do bycia wysłuchanym.

7.   Komunikacja prowadzona jest w sposób konstruktywny, budujący relacje, a nie hierarchię zależności oraz nieufność i wrogość.

8.       Słuchają uważnie, udzielają adekwatnych do wieku małoletniego odpowiedzi i danej sytuacji. W relacjach z małoletnim stosują zasady pozytywnej komunikacji: aktywne słuchanie i komunikat JA.

9.       Stosują zasady konstruktywnej krytyki wobec, np. niewłaściwego zachowania małoletniego.

10.    Nie podnoszą głosu w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa małoletniego lub innych osób.

11.    W rozwiązywaniu konfliktów stosują zasady konstruktywnej komunikacji: nie oceniają, nie uogólniają, nie interpretują, nie dają „dobrych rad", nie moralizują, wysłuchują, stosują komunikaty „JA”.

12.    W procesie rozwiązywania konfliktu dbają o komunikację dającą małoletniemu poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego i psychospołecznego, chroniącą go od poczucia, że rozwiązanie konfliktu jest dla niego krzywdzące i rodzi poczucie niesprawiedliwości, zlekceważenia czy odrzucenia.

13.    Szybko reagują na problemy związane z dyscypliną bezpośrednio po naruszeniu zasad przez małoletniego, nie podnoszą nadmiernie głosu i nie krzyczą, przypominają obowiązujące zasady.

14.    Metody dyscyplinowania dobierają adekwatnie do wieku i poziomu rozwoju. Metody te nie mogą naruszać godności i nietykalności osobistej (zakaz stosowania kar fizycznych).

15.    Zakaz stosowania przemocy wobec małoletniego w jakiejkolwiek formie, w tym nawiązywania relacji o charakterze seksualnym.

16.    Kontakty personelu z małoletnim nie łamią obowiązującego prawa, ustalonych norm i zasad. Wszyscy małoletni są sprawiedliwie traktowani. Pracownicy nie dzielą ich i nie dyskryminują (ze względu na pochodzenie, poczucie tożsamości, wiek, płeć, status materialny, wygląd zewnętrzny, wiedzę
i umiejętności).

17.    Personel nie wykorzystuje wobec małoletnich relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).

18.    Personel równoważy potrzebę nadzoru z prawem małoletniego do prywatności, np. nie należy otaczać małoletnich osobistą opieką, której oni nie potrzebują.

19.    Przy każdej rozmowie o charakterze indywidualnym, na życzenie małoletniego zapewnia obecność innej osoby dorosłej.

20.    Kontaktując się z małoletnim personel traktuje go podmiotowo.

21.    Co do zasady kontakt powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków personelu.

22.    Jeśli zachodzi taka konieczność, właściwą formą komunikacji z małoletnimi poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy), a rodzice/ opiekunowie prawni dzieci muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.

 

ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI MIĘDZY MAŁOLETNIMI W PORADNI, A W SZCZEGÓLNOŚCI DZIAŁANIA NIEDOZWOLONE

1.   Małoletni mają prawo do życia i przebywania w bezpiecznym środowisku. Pracownicy pedagogiczni
i personel poradni chronią ich i zapewniają im bezpieczeństwo.

2.   Małoletni mają obowiązek przestrzegania ogólnie obowiązujących zasad i norm zachowania.

3.   Zachowanie i postępowanie małoletnich wobec innych osób nie narusza ich poczucia godności
i wartości osobistej.

4.   Małoletni okazują zrozumienie dla trudności i problemów innych, nie wyśmiewają ich, nie krytykują.

5.   Małoletni mają prawo do własnych poglądów, ocen i spojrzenia na świat oraz wyrażania ich, pod warunkiem, że sposób ich wyrażania wolny jest od agresji i przemocy oraz nikomu nie wyrządza krzywdy.

6.       Bez względu na powód, agresja i przemoc fizyczna, słowna lub psychiczna wśród małoletnich nigdy nie może być przez nich akceptowana lub usprawiedliwiona. Małoletni nie mają prawa stosować
z jakiegokolwiek powodu słownej, fizycznej i psychicznej agresji oraz przemocy wobec innych.

7.       Małoletni mają obowiązek przeciwstawiania się wszelkim przejawom brutalności i wulgarności oraz informowania pracowników poradni o zaistniałych zagrożeniach.

8.       Małoletni uczestniczący w spotkaniach na terenie poradni znają obowiązujące procedury bezpieczeństwa. Wiedzą, jak zachowywać się w sytuacjach, które zagrażają ich bezpieczeństwu lub bezpieczeństwu innych, gdzie i do kogo dorosłego mogą się zwrócić o pomoc.

9.       Jeśli małoletni stał się ofiarą agresji lub przemocy, może uzyskać w poradni pomoc, zgodnie
z obowiązującymi w niej procedurami.

10.    Niedozwolone jest stwarzanie niebezpiecznych sytuacji w poradni, np. rzucanie przedmiotami, przynoszenie ostrych narzędzi, innych niebezpiecznych przedmiotów i substancji (środków pirotechnicznych, łańcuchów, noży, zapalniczek), używanie ognia na terenie poradni.

11.    Niedozwolone jest nieuzasadnione, bez zgody prowadzącego opuszczanie sali gdzie odbywają sią zajęcia. Wyjście bez zezwolenia poza teren poradni.

12.    Zabrania się celowego nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zajęć organizowanych
w poradni, celowych zachowań zagrażających zdrowiu bądź życiu.

13.    Niedozwolone jest rozprowadzanie i stosowanie środków psychoaktywnych.

14.    Niedozwolone jest niestosowne odzywanie się do innych osób, używanie wulgaryzmów, rozwiązywanie w sposób siłowy konfliktów, udział w bójce, kłamanie.

15.    Zabronione jest przywłaszczenie własności lub celowe niszczenie, nieszanowanie własności innych osób oraz własności poradni, wyłudzanie pieniędzy lub innych rzeczy, znęcanie się (współudział
w znęcaniu się, zorganizowana przemoc, zastraszanie).

16.    Niedozwolone jest szykanowanie innych osób z powodu odmienności przekonań, religii, światopoglądu, płci, poczucia tożsamości, pochodzenia, statusu ekonomicznego i społecznego, niepełnosprawności, wyglądu.

17.    Niedozwolone jest fotografowanie, nagrywanie dźwięku lub filmowanie zdarzeń z udziałem innych osób bez ich zgody.

18.   
Zabrania się stosowania wobec innych osób różnych form cyberprzemocy.

 

ZASADY KORZYSTANIA Z URZĄDZEŃ ELEKTRONICZNYCH Z DOSTĘPEM DO INTERNETU ORAZ OCHRONY MAŁOLETNICH PRZED TREŚCIAMI SZKODLIWYMI

1.       Małoletni nie mają dostępu do infrastruktury sieciowej poradni.

2.       Sieć jest monitorowana w taki sposób, aby możliwe było zidentyfikowanie sprawców ewentualnych nadużyć.

3.       Rozwiązania organizacyjne na poziomie poradni bazują na aktualnych standardach bezpieczeństwa.

4.       Na wszystkich komputerach z dostępem do Internetu na terenie poradni jest zainstalowane oraz systematycznie aktualizowane oprogramowanie antywirusowe.

5.       W poradni zatrudniony jest pracownik odpowiedzialny za bezpieczeństwo sieci.

6.       Pracownicy posiadają indywidualny login i hasło, umożliwiające korzystanie z komputera na terenie poradni. Pracownicy zachowuje login i hasło w tajemnicy.

7.       Małoletni ma prawo korzystać na terenie poradni z telefonu komórkowego oraz innych urządzeń elektronicznych.

8.       Małoletni przynoszą do poradni telefony komórkowe oraz inny sprzęt elektroniczny na własną odpowiedzialność, za zgodą rodziców.

9.       Poradnia nie ponosi odpowiedzialności za zaginięcie lub zniszczenie czy kradzież sprzętu przynoszonego przez małoletnich.

10.    Małoletni nie mogą korzystać z telefonu komórkowego oraz innych urządzeń elektronicznych
z dostępem do Internetu podczas diagnozy, zajęć, treningów, warsztatów prowadzonych na terenie poradni.

11.    Małoletni ma obowiązek wyłączyć lub wyciszyć telefon (bez wibracji) i schować go w torbie/plecaku przed rozpoczęciem diagnozy. Telefon pozostaje niewidoczny zarówno dla małoletniego, jak
i pozostałych osób.

12.    Telefony i inne urządzenia elektroniczne (np. tablety) można wykorzystywać podczas zajęć w celach dydaktycznych pod opieką oraz za zgodą prowadzącego zajęcia. Małoletni może korzystać z telefonu, a także innych urządzeń elektronicznych w celu wyszukania informacji niezbędnych do realizacji zadań podczas zajęć, po uzyskaniu zgody prowadzącego dane zajęcia lub na jego wyraźne polecenie.

13.    Na terenie poradni zakazuje się małoletnim filmowania, fotografowania oraz utrwalania dźwięku na jakichkolwiek nośnikach cyfrowych.

14.    Powyższe nie dotyczy wydarzeń odbywających się w poradni, na rejestrację których udzielono zgody.

15.    W przypadku naruszenia przez małoletniego zasad używania telefonów komórkowych na terenie poradni, pracownik bezzwłocznie informuje o tym fakcie rodziców/prawnych opiekunów małoletniego i wspólnie z rodzicami/prawnymi opiekunami ustala plan dalszego postępowania.

 

ZASADY OCHRONY WIZERUNKU MAŁOLETNIEGO

1.   Poradnia uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku.

2.   Wizerunek podlega ochronie na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie cywilnym, w ustawie
o prawie autorskim o prawach pokrewnych, a także na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych (RODO) — jako tzw. dana szczególnej kategorii przetwarzania.

3.   Upublicznianie wizerunku małoletniego, utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie) wymaga wyrażenia zgody osoby sprawującej władzę rodzicielską lub opiekę nad dzieckiem.

4.   Zgoda, o której mowa w pkt 3 jest wyrażana w formie pisemnej.

5.   Rodzice małoletniego/opiekunowie wyrażając zgodę na upublicznienie wizerunku, określają precyzyjnie miejsca i kanały upubliczniania wizerunku, kontekst w jakim wizerunek będzie wykorzystany, a także okres upublicznienia.

6.   Osoba wyrażająca zgodę otrzymuje klauzulę informacyjną o zasadach przetwarzania danych osobowych w postaci wizerunku małoletniego oraz jest informowana przez osobę reprezentującą administratora danych osobowych o przysługujących prawach, w tym prawie do wycofania zgody.

7.   Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, publiczna impreza, zgoda rodziców/opiekunów na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana. Zabrania się umieszczania informacji pozwalających ustalić tożsamość osób ujętych na zdjęciu lub innej formie publikacji.

8.   Pracownikowi poradni nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku małoletniego (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody jego opiekuna.

9.   Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna małoletniego – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.

10.    W przypadku utrwalania wizerunku małoletniego na zajęciach „otwartych”, „pokazowych” wymagana jest zgoda, jak w pkt 3.

 

ZASADY OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH MALOLETNICH

1.       W poradni wdrożono Politykę ochrony danych osobowych osób fizycznych oraz powołano Inspektora ochrony danych.

2.       Dokumentacja RODO została opracowana zgodnie z wymogami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) ne 2016/679 Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/679 z 27.04.2016 r.
w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/461WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L z 2016 r. 119, s. 1 ze zm.) oraz ustawy z dnia 10 maja 2018 r.
o ochronie danych osobowych.

3.       Osoby upoważnione do przetwarzania danych osobowych małoletnich i ich rodziców/opiekunów prawnych posiadają upoważnienie do przetwarzania ich danych osobowych.

4.       Każdy pracownik posiadający dostęp do danych osobowych złożył pisemne oświadczenie
o znajomości Polityki bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych.

5.       Rodzice/opiekunowie prawni małoletnich są informowani o przetwarzaniu danych osobowych poprzez klauzule informacyjne.

6.       Dyrektor Poradni wdrożył odpowiednie środki techniczne i organizacyjne w celu zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych.

7.       Dane osobowe małoletnich zarejestrowane w formie pisemnej (teczka dziecka oraz inna dokumentacja pisemna zawierająca dane osobowe małoletnich) jest chroniona w zamykanych szafach z ograniczonym dostępem do pomieszczeń ich przechowywania.

8.       Dane osobowe małoletnich udostępniane są wyłącznie podmiotom uprawnionym do ich uzyskania.

9.       Dane osobowe umieszczone w „Niebieskiej Karcie – A” udostępniane są Zespołowi Interdyscyplinarnemu, powołanemu w trybie ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy
o przeciwdziałaniu przemocy domowej.

 

ROZDZIAŁ IV

ZASADY I PROCEDURY PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA LUB KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO

 

ZASADY I PROCEDURY PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA STOSOWANIA LUB STOSOWANIA PRZEMOCY DOMOWEJ

Ujawnienie przez małoletniego przemocy w rodzinie ma miejsce wtedy, kiedy poinformuje pracownika poradni o tym, że doznaje jednej lub kilku jednocześnie form przemocy ze strony swoich najbliższych. Informacje o krzywdzeniu małoletniego mogą pochodzić od bezpośrednich świadków przemocy, np. od rodzica niekrzywdzącego, rodzeństwa, kolegi, koleżanki, sąsiada, osoby z dalszej rodziny, przypadkowego świadka przemocy.

W każdym przypadku informacje o przemocy wobec małoletniego wskazywane jako fakty, a nie domniemania, należy potraktować z pełną odpowiedzialnością i zareagować zgodnie z obowiązującymi zasadami wskazanymi w niniejszych standardach.

 

ZGŁASZANIE PRZEZ MAŁOLETNIEGO STOSOWANIA PRZEMOCY DOMOWEJ

1.       Każdy małoletni będący klientem poradni może zgłosić ustnie lub pisemnie, dowolnej osobie, do której ma zaufanie, będącej pracownikiem poradni, fakt stosowania wobec niego przemocy domowej.

2.       Zgłoszenie doznawanej krzywdy przez małoletniego może nastąpić w bezpośredniej rozmowie, SMS-em, drogą elektroniczną, telefoniczną lub inną dostępną, w każdym czasie.

3.       W przypadku dziecka obcojęzycznego lub mającego trudności w mowie i piśmie, osoba, do której zgłosił się małoletni zapewnia pomoc w nawiązaniu komunikacji poprzez skorzystanie z pomocy osoby władającej językiem obcym lub zapewnia komunikację w innych formach, np. poprzez wykorzystanie alternatywnych i wspomagających metod komunikacji.

4.       Osoba, która powzięła informację od krzywdzonego podejmuje w pierwszej kolejności działania mające na celu zatrzymanie krzywdzenia.

5.       W przypadku zagrożenia życia małoletniego, po przekazaniu informacji dyrektorowi poradni lub koordynatorowi ds. Standardów ochrony małoletnich , zawiadamia się w trybie pilnym odpowiednie służby porządkowe – policję i pogotowie ratunkowe, o zagrożeniu życia małoletniego.

6.       W przypadkach niewymagających podejmowania nagłych interwencji, osoba, która powzięła informację postępuje zgodnie z procedurą. Pracownik przekazuje informację o zdarzeniu dyrektorowi poradni lub koordynatorowi ds. Standardów ochrony małoletnich, dołączając pisemną notatkę zawierającą istotne informacje.

7.       Dyrektor poradni jako osoba upoważniona do prowadzenia spraw związanych z przemocą powołuje  Zespołu Interwencyjny, w skład którego wchodzą: psycholog, pedagog, pracownik zgłaszający podejrzenie stosowania przemocy wobec małoletnich wraz z osobą zgłaszającą wypełniają tzw. Kartę Interwencji – Załącznik Nr 1.

 

ZGŁASZANIE PRZEZ PRACOWNIKA PORADNI PODEJRZENIA PRZEMOCY DOMOWEJ LUB JEJ STOSOWANIA

1.   Każdy pracownik poradni, który zauważy lub podejrzewa u małoletniego symptomy krzywdzenia, jest zobowiązany zareagować – jeśli to konieczne, udzielić pierwszej pomocy.

2.   Pracownik w trybie pilnym przekazuje informację o zdarzeniu dyrektorowi poradni lub koordynatorowi ds. Standardów ochrony małoletnich, dołączając pisemną notatkę zawierającą istotne informacje.

3.   Dyrektor poradni jako osoba upoważniona do prowadzenia spraw związanych z przemocą powołuje  Zespołu Interwencyjny, w skład którego wchodzą: psycholog, pedagog, pracownik zgłaszający podejrzenie stosowania przemocy wobec małoletnich wraz z osobą zgłaszającą wypełniają tzw. Kartę Interwencji – Załącznik Nr 1.

 

ZGŁASZANIE PRZEZ OSOBY Z ZEWNĄTRZ PODEJRZENIA PRZEMOCY DOMOWEJ LUB JEJ STOSOWANIA

1.   Osoba, która jest świadkiem stosowanej przemocy domowej wobec małoletniego ma prawo do zgłoszenia podejrzewania stosowania przemocy lub przemocy domowej.

2.   W celu zgłoszenia stosowanej wobec małoletniego przemocy domowej w/w osoba jest obowiązana dokonać zgłoszenia dyrektorowi poradni lub koordynatorowi ds. Standardów ochrony małoletnich.

3.   W takcie rozmowy, osoba wskazuje na fakty, na podstawie których domniema o stosowaniu przemocy domowej wobec małoletniego.

4.   Osoba zgłaszająca przemoc jest zobowiązana wylegitymować się dokumentem zawierającym fotografię oraz wskazać dane do kontaktu.

5.   Zgłaszający przemoc domową jest informowany o zasadach przetwarzania udostępnianych danych osobowych oraz zasadach ich przetwarzania i bezpieczeństwa danych osobowych.

6.   W przypadku zgłoszeń anonimowych, w tym telefonicznych do sekretariatu poradni, pracownik sekretariatu sporządza notatkę z rozmowy telefonicznej.

7.   W sytuacji, jak w pkt 6, pracownik sekretariatu zawiadamia dyrektora poradni lub  koordynatora ds. Standardów ochrony małoletnich o anonimowym zgłoszeniu, dołączając notatkę z rozmowy telefonicznej ze zgłaszającym.

8.   W przypadkach anonimowych zgłoszeń stosowanie przemocy wobec małoletniego podlega analizie
i zdiagnozowaniu.

9.   Dyrektor poradni jako osoba upoważniona do prowadzenia spraw związanych z przemocą powołuje  Zespołu Interwencyjny, w skład którego wchodzą: psycholog, pedagog, pracownik zgłaszający podejrzenie stosowania przemocy wobec małoletnich wraz z osobą zgłaszającą wypełniają tzw. Kartę Interwencji – Załącznik Nr 1.

10.    W przypadku, gdy zgłaszana przemoc zagraża życiu lub zdrowiu małoletniemu, osoba pozyskująca taką wiedzę, jest obowiązana w trybie pilnym zawiadomić policję.

 

SCHEMAT INTERWENCJI W PRZYPADKU PODEJRZENIA KRZYWDZENIA DZIECKA PRZEZ OSOBY TRZECIE (np. wolontariusze, pracownicy organizacji/instytucji oraz inne osoby, które mają kontakt z dzieckiem)

Podejrzewasz, że dziecko:

1.       Doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu[1], wykorzystania seksualnego lub/i zagrożone jest jego życie:

·       zadbaj o bezpieczeństwo dziecka i odseparuje od osoby podejrzanej o krzywdzenie;

·       zawiadom policję pod nr 112 lub 997[2].

2.       Doświadcza jednorazowo innej przemocy fizycznej (np. klapsy, popychanie, szturchanie) lub przemocy psychicznej (np. poniżanie, dyskryminacja, ośmieszanie):

·       zadbaj o bezpieczeństwo dziecka i odseparuj je od osoby podejrzanej o krzywdzenie;

·       zakończ współpracę/rozwiąż umowę z osobą krzywdzącą dziecko.

3.   Jest pokrzywdzone innymi typami przestępstw:

·       zadbaj o bezpieczeństwo dziecka i odseparuj je od osoby podejrzanej o krzywdzenie;

·       poinformuj na piśmie policję lub prokuraturę, składając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa[3].

4.   Doświadcza innych niepokojących zachowań (tj. krzyk, niestosowne komentarze):

·       zadbaj o bezpieczeństwo dziecka i odseparuj je od osoby podejrzanej o krzywdzenie;

·       przeprowadź rozmowę dyscyplinującą, a w przypadku braku poprawy zakończ współpracę.

SCHEMAT INTERWENCJI W PRZYPADKU PODEJRZENIA KRZYWDZENIA DZIECKA PRZEZ OSOBĘ NIELETNIĄ, CZYLI TAKĄ, KTÓRA NIE UKOŃCZYŁA 17 ROKU ŻYCIA (przemoc rówieśnicza)

Podejrzewasz, że dziecko:

1.   Doświadcza ze strony innego dziecka przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu[4], wykorzystania seksualnego lub/i zagrożone jest jego życie:

·       zadbaj o bezpieczeństwo dziecka i odseparuj je od osoby podejrzanej o krzywdzenie;

·       przeprowadź rozmowę z rodzicami/opiekunami dzieci uwikłanych w przemoc;

·       równolegle powiadom najbliższy sąd rodzinny lub policję wysyłając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa[5].

2.   Doświadcza ze strony innego dziecka jednorazowo innej przemocy fizycznej (np. popychanie, szturchanie), przemocy psychicznej (np. poniżanie, dyskryminacja, ośmieszanie) lub innych niepokojących zachowań (tj. krzyk, niestosowne komentarze):

·       zadbaj o bezpieczeństwo dziecka i odseparuj je od osoby podejrzanej o krzywdzenie;

·       przeprowadź rozmowę osobno z rodzicami dziecka krzywdzącego i krzywdzonego oraz opracuj działania naprawcze;

·       w przypadku powtarzającej się przemocy powiadom lokalny sąd rodzinny, wysyłając wniosek o wgląd w sytuację rodziny[6].

SCHEMAT INTERWENCJI W PRZYPADKU PODEJRZENIA KRZYWDZENIA DZIECKA PRZEZ RODZICA LUB OPIEKUNA

Podejrzewasz, że dziecko:

1.   Doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu[7], wykorzystania seksualnego lub/i zagrożone jest jego życie:

·       zadbaj o bezpieczeństwo dziecka i odseparuj je od rodzica/opiekuna podejrzanego o krzywdzenie;

·       zawiadom policję pod nr 112 lub 997[8].

2.   Doświadcza zaniedbania lub rodzic/opiekun dziecka jest niewydolny wychowawczo (np. dziecko chodzi w nieadekwatnych do pogody ubraniach, opuszcza miejsce zamieszkania bez nadzoru osoby dorosłej):

·       zadbaj o bezpieczeństwo dziecka;

·       porozmawiaj z rodzicem/opiekunem;

·       powiadom o możliwości wsparcia psychologicznego i/lub materialnego;

·       w przypadku braku współpracy rodzica/ opiekuna powiadom ośrodek pomocy społecznej.

3.   Jest pokrzywdzone innymi typami przestępstw:

·       poinformuj na piśmie policję lub prokuraturę, wysyłając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa[9].

4.   Doświadcza jednorazowo innej przemocy fizycznej (np. klapsy, popychanie, szturchanie), przemocy psychicznej (np. poniżanie, dyskryminacja, ośmieszanie) lub innych niepokojących zachowań (tj. krzyk, niestosowne komentarze)

·       zadbaj o bezpieczeństwo dziecka;

·       przeprowadź rozmowę z rodzicem/opiekunem podejrzanym o krzywdzenie;

·       powiadom o możliwości wsparcia psychologicznego;

·       w przypadku braku współpracy rodzica/ opiekuna lub powtarzającej się przemocy powiadom właściwy ośrodek pomocy społecznej[10];

·       równoległe złóż do sądu rodzinnego wniosek o wgląd w sytuację rodziny[11].

WSTĘPNA DIAGNOZA I OCENA SYTUACJI OSOBY KRZYWDZONEJ

1.   W każdym przypadku zgłoszenia krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego, dyrektor poradni powołuje Zespół Interwencyjny do zdiagnozowania sytuacji ofiary, w szczególności, tzw. czynniki ryzyka oraz dane świadczące o przemocy lub wykluczające ją: kto jest sprawcą krzywdzenia i w jakiej relacji pozostaje z małoletnim, jak często i od jak dawna jest krzywdzony, informacje o zachowaniach pozostałych członków rodziny wobec małoletniego, relacjach jakie ma małoletni z osobą rodzica niekrzywdzącego, o osobach wspierających go, informacje o innych czynnikach towarzyszących przemocy – np. uzależnieniu od alkoholu rodziców.

2.   W skład Zespołu Interwencyjnego wchodzą: psycholog, pedagog, pracownik zgłaszający podejrzenie stosowania przemocy. Wypełniają oni tzw. Kartę Interwencji – Załącznik Nr 1.

3.   Zaleca się, by Zespół przeprowadził rozmowę z osobą krzywdzoną i osobą zgłaszającą podejrzenie lub krzywdzenie małoletniego, a także z rodzicem /opiekunem „niekrzywdzącym'

4.   W przypadku podejrzenia stosowania przemocy lub stwierdzenia jej stosowania dyrektor poradni wszczyna procedurę „Niebieskiej Karty”.

 

PROCEDURA „NIEBIESKIEJ KARTY”

Celem niniejszej procedury jest wskazanie zasad postępowania pracowników poradni i dyrektora placówki w przypadku stwierdzenia krzywdzenia małoletniego lub uzasadnionego podejrzenia krzywdzenia.

Zakres procedury i ogólne zasady jej stosowania

1.   Procedura postępowania „Niebieskiej Karty” obowiązuje wszystkich pracowników zatrudnionych
w poradni.

2.   Nadzór nad stosowaniem procedury sprawuje dyrektor poradni.

3.   Dyrektor poradni udziela wsparcia i pomocy osobom bezpośrednio zaangażowanym w proces pomocy ofierze przemocy domowej, w tym prawnej i organizacyjnej.

4.   W poradni wyznaczony jest Koordynator ds. Standardów ochrony małoletnich.

5.   Zasadą udzielania pomocy małoletniemu krzywdzonemu jest interdyscyplinarna współpraca zespołowa ograniczona do osób pracujących z małoletnim.

6.   Druki i formularze „Niebieskiej Karty – A” i „Niebieskiej Karty – B” znajdują się w sekretariacie poradni.

7.   Wgląd w dokumentację wszczętych procedur posiadają wyłącznie osoby upoważnione imiennie przez dyrektora poradni.

8.   Upoważnione osoby do wglądu w dokumentację wszczętych procedur „Niebieskiej Karty” są zobowiązane do złożenia Oświadczenia o zachowaniu poufności informacji i danych osobowych umieszczanych w dokumentach – Załącznik  Nr 2.

9.   Dokumentację związaną ze wszczętymi procedurami „Niebieskiej Karty” prowadzi i przechowuje sekretariat.

10.    Po zakończeniu sprawy osoba ją prowadząca przekazuje dokumentację do sekretariatu poradni.

 

WSZCZĘCIE PROCEDURY „NIEBIESKIEJ KARTY”

1.   Wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty” następuje z chwilą podejrzenia stosowania przemocy wobec małoletnich lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy.

2.   Do wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty” nie jest wymagana zgoda osoby doznającej przemocy ani uprzedni kontakt z osobą stosującą przemoc domową ani obecność tej osoby w czasie wypełniania kwestionariusza.

3.   Rozmowę z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przeprowadza się w warunkach gwarantujących swobodę wypowiedzi i poszanowanie godności tej osoby oraz zapewniających jej bezpieczeństwo.

4.   Czynności w ramach procedury "Niebieskiej Karty” przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. W sytuacji, gdy to rodzice, opiekun prawny lub faktyczny są podejrzani
o stosowanie przemocy wobec dziecka, te czynności przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej (w rozumieniu art. 115 § 11 kk) czyli np. dziadków, pradziadków oraz rodzeństwa (w miarę możliwości również w obecności psychologa).

5.   Po wypełnieniu karty – „A”, osoba dotknięta przemocą domową w rodzinie, rodzic, opiekun prawny lub faktyczny, osoba, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie otrzymuje wypełniony formularz Karty – „B”.

6.   Formularz „B” jest dokumentem dla osób pokrzywdzonych, zawierającym definicję przemocy, praw człowieka, informację o miejscach, gdzie można uzyskać pomoc. Formularza „B” nie przekazuje się osobie podejrzanej o stosowanie przemocy domowej.

7.       Wypełniony formularz – „Niebieska Karta – A” niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni od wszczęcia procedury, przekazuje się do Zespołu Interdyscyplinarnego.

8.       Osoba upoważnioną do przekazania formularza jest Koordynator ds. Standardów ochrony małoletnich, która zawiadamia dyrektora poradni o podjętej decyzji i fakcie przekazania formularza do Zespołu Interdyscyplinarnego.

 

ZALECENIA DO PROWADZENIA ROZMOWY Z OFIARĄ PRZEMOCY DOMOWEJ

1.       Rozmowa musi być w miejscu bezpiecznym i cichym.

2.       Czas rozmowy jest czasem przeznaczonym tylko dla małoletniego. Nie ma miejsca na odbieranie telefonów, wychodzenie na chwilę w „pilnych sprawach”, okazywanie zniecierpliwienia.

3.       Nie należy zadawać pytań sugerujących. Powinno się także unikać pytań zaczynających się od słów: dlaczego? po co? mogących wywołać w małoletnim poczucie winy.

4.       Uważnie słuchaj, parafrazuj, odzwierciedlaj, zachowaj spokój.

5.       Nie należy okazywać złości, zszokowania czy zakłopotania tym co dziecko mówi.

6.       Trzeba też powstrzymać się od wypowiadania negatywnych sądów o „agresorze”.

7.       Trzeba starać się oszczędzić dziecku traumy związanej z koniecznością kilkukrotnego powtarzania bolesnych szczegółów. Należy pozwolić dziecku ujawnić to, na co jest gotowe.

8.       Nie wolno pospieszać dziecka, trzeba dostosować się do jego tempa relacjonowania wydarzeń.

9.       Należy je upewnić, że dobrze robi ujawniając krzywdy, których doznało, pochwalić je za to, zapewnić, że to co się stało nie jest jego winą, że nie ponosi również odpowiedzialności za to, że nie powiedziało o tym, co mu się przydarzyło od razu.

10.    Należy przejawiać zaufanie i wiarę w to, co mówi i przyjmować to bez osądzania.

11.    Nie należy dramatyzować, tworzyć atmosfery sensacji, wyjątkowości wydarzeń, ale jednocześnie nie należy udawać przed dzieckiem, że wszystko jest w porządku.

12.    Dziecko powinno odczuć, że to o czym opowiada nie powinno mieć miejsca.

13.    Nie wolno zaprzeczać lub bagatelizować jego uczuć. Trzeba w tych uczuciach mu towarzyszyć.

14.    Nie można obiecywać dziecku zachowania rozmowy w tajemnicy. Spełnienie obietnicy uniemożliwiłoby podjęcie jakiejkolwiek interwencji

15.    Nie można składać innych pochopnych obietnic. Nie ma pewności, jak dalej potoczą się losy dziecka. Nie wiadomo czy sprawca od razu zostanie odizolowany od niego, jak zareaguje jego rodzina, czy nikt inny już go nie skrzywdzi.

16.    Na koniec spotkania trzeba wyraźnie powiedzieć dziecku, że mu się wierzy i poinformować je, co dalej będzie się działo, z kim będą przeprowadzone rozmowy, aby spróbować mu pomóc.

17.    Rozmowę trzeba spróbować zakończyć jakąś pozytywną uwagą.

 

ZADANIA PRACOWNIKÓW PORADNI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA LUB KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO W FORMIE PRZEMOCY DOMOWEJ

Każdy pracownik jest zobowiązany w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego podjąć działania:

·       w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia – zawiadomić pogotowie ratunkowe
i policję,

·       w przypadku zauważenia niepokojących symptomów, zgłosić to dyrektorowi poradni lub Koordynatorowi ds. Standardów ochrony małoletnich.

Zadania i obowiązki pracowników poradni:

Dyrektor poradni:

1.   W porozumieniu z koordynatorem występuje do sądu rodzinnego i prokuratury, ośrodka pomocy społecznej z zawiadomieniem o zagrożeniu małoletniego krzywdzeniem.

2.   Podpisuje wszystkie pisma wychodzące na zewnątrz w sprawach krzywdzenia małoletnich.

3.   Powołuje Zespoły Interwencyjne do wstępnego zdiagnozowania sytuacji ofiary i nadzoruje ich pracę.

4.   Organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla osoby doznającej przemocy.

5.   Określa zasady prowadzenie dokumentacji.

6.   Wydaje upoważnienia do dostępu do danych osobowych osobom biorącym udział w rozpoznawaniu przemocy wobec małoletniego (Upoważnienie do dostępu do danych osobowych osobie biorącej udział w rozpoznawaniu przemocy wobec małoletniego – Załącznik Nr 7).

7.   Współpracuje z instytucjami zewnętrznymi działającymi na rzecz wspierania i pomocy ofiarom przemocy domowej.

8.   Zapewnia pomoc pracownikom w realizacji ich zadań oraz ich doskonaleniu zawodowym.

 

Koordynator ds. Standardów ochrony małoletnich w sytuacji podejrzenia przemocy wobec małoletniego:

1.   Przewodniczy Zespołowi Interwencyjnemu.

2.   Wszczyna procedurę „Niebieskiej Karty”

3.   Współpracuje z dyrektorem poradni w podejmowaniu interwencji. Informuje dyrektora poradni o każdym przypadku podejrzenia przemocy w rodzinie.

4.   Monitoruje i konsultuje sytuację małoletniego poprzez kontakt z innymi pracownikami poradni dbając jednocześnie o zapewnienie poufności i niewłączanie osób nie związanych z pracą nad konkretnym przypadkiem.

5.   Prowadzi dokumentację dotyczącą udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

 

Każdy pracownik pedagogiczny poradni (psycholog, pedagog, logopeda) w sytuacji, gdy podejrzewa, że małoletni jest krzywdzony:

1.   Informuje dyrektora lub koordynatora ds. Standardów ochrony małoletnich o swoich obserwacjach, podejrzeniu krzywdzenia dziecka.

2.   Udziela bezpośredniej pomocy małoletniemu jeśli zagrożone jest jego zdrowie lub życie.

3.   Prowadzi wnikliwe obserwacje małoletniego w trakcie diagnozy lub na prowadzonych zajęciach. Swoje spostrzeżenia zapisuje i włącza do indywidualnej dokumentacji dziecka.

4.   Współpracuje z osobami powołanymi do Zespołu Interwencyjnego ustalając plan pomocy małoletniemu.

5.   Udziela małoletniemu wsparcia na wszystkich etapach pomocy.

 

Pracownicy obsługi i administracji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka:

1.   Informują dyrektora lub koordynatora ds. Standardów ochrony małoletnich o swoich obserwacjach podejrzeniu krzywdzenia dziecka.

2.   W każdej możliwej sytuacji obserwują zachowanie dziecka, a w sytuacjach zagrożenia dziecka chronią go przed kontaktem z osobą stosującą przemoc.

3.   Zwracają szczególną uwagę na stan trzeźwości, stopień pobudzenia osób przyprowadzających
i odbierających dziecko.

 

ZASADY I PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA ZAGROŻENIA CYFROWEGO, CYBERRPRZEMOCY

Ujawnienie przypadku cyberprzemocy:

1.   Osobami, które mogą zgłosić o podejrzeniu lub zaistnieniu cyberprzemocy mogą być: poszkodowany małoletni (ofiara), jego rodzice (opiekunowie), świadkowie zdarzenia, pracownicy poradni.

2.   Dyrektor poradni powołuje Zespół Interwencyjny do wstępnego zdiagnozowania sytuacji ofiary, dokonania analizy zdarzenia i zaplanowania dalszego postępowania. Koordynator ds. Standardów ochrony małoletnich powiadamia rodziców/prawnych opiekunów.

3.   Rodzic/opiekun prawny oraz jeśli zajdzie taka potrzeba policja zabezpiecza dowody i ustala tożsamość sprawcy cyberprzemocy.

4.   Ważne, aby nie konfrontować sprawcy cyberprzemocy z ofiarą.

5.   Należy zanotować datę i czas otrzymania materiału, treść wiadomości oraz, jeśli to możliwe, dane nadawcy (nazwę użytkownika, adres e- mail, numer telefonu komórkowego, itp.) lub adres strony www, na której pojawiły się szkodliwe treści czy profil.

Rejestracja dowodów cyberprzemocy:

·       telefon komórkowy (nie należy kasować wiadomości, istotne jest zapisywanie wiadomości tekstowych, zdjęć, nagrań czy filmów),

·       komunikatory (w niektórych serwisach jest możliwość zapisywania rozmów w tzw. archiwach. Jeżeli nie ma takiej możliwości, można rozmowę skopiować do edytora tekstowego i wydrukować),

·       strona www (można zapisać widok strony przez naciśnięcie klawisza CTRL i Print Screen,
a następnie wykonać operację "wklej” w dokumencie Word lub Paint)

·       e-mail (trzeba zapisać wiadomość i to nie tylko treść, ale całą wiadomość, ponieważ może to pomóc w ustaleniu pochodzenia wiadomości).

Zidentyfikowanie sprawcy cyberprzemocy:

·       W sytuacji, gdy ustalenie sprawcy nie jest możliwe, należy skontaktować się z dostawcą usługi
w celu usunięcia z Sieci kompromitujących lub krzywdzących materiałów.

·       W przypadku, gdy zostało złamane prawo, a tożsamości sprawcy nie udało się ustalić należy bezwzględnie skontaktować się z policją.

 

 

Działania wobec ofiary cyberprzemocy:

·       Ofiara cyberprzemocy otrzymuje w poradni pomoc psychologiczną w porozumieniu i za zgodą rodziców/prawnych opiekunów.

·       Podczas rozmowy z małoletnim, który jest ofiarą cyberprzemocy, należy zapewnić go o tym, że postąpił właściwie zgłaszając wydarzenie.

·       Małoletni i jego rodzice mogą otrzymać poradę i wsparcie, jak mają się zachowywać, aby zapewnić małoletniemu poczucie bezpieczeństwa: nie utrzymywać kontaktów ze sprawcą, nie kasować dowodów tj. e-maili, SMS-ów, MMS-ów, zdjęć, filmów. Ważna jest też zmiana danych kontaktowych np. na komunikatorze, zmiana adresu e-mail, a nawet w szczególnie trudnych sytuacjach numeru telefonu. Istotne jest także monitorowanie sytuacji małoletniego w kierunku, czy nie są stosowane wobec niego żadne akty odwetu.

Sporządzenie dokumentacji z zajścia:

·       Koordynator ds. Standardów ochrony małoletnich sporządza notatkę służbową z rozmów z poszkodowanym, ewentualnie jeśli to możliwe ze sprawcą, ich rodzicami oraz świadkami zdarzenia. Jeżeli zabezpieczono jakieś dowody, powinny być załączone do dokumentacji.

Powiadomienie sądu rodzinnego i policji:

·       W przypadku, gdy rodzice odmawiają współpracy z poradnią, a sprawca nie zaniechał dotychczasowego postępowania, konieczne jest zawiadomienie o sprawie sądu rodzinnego. Podobnie postępuje się, gdy poradnia wykorzysta wszystkie dostępne środki, a sprawca nie wykazuje poprawy zachowania.

·       W wypadku bardzo drastycznych aktów agresji z naruszeniem prawa dyrektor poradni zgłasza ten fakt policji, która prowadzi dalsze działania.

 

ZASADY I PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU INFORMACJI O DOSTĘPIE MAŁOLENIEGO DO TREŚCI SZKODLIWYCH, NIEPOŻĄDANYCH, NIELEGALNYCH

Sposób postępowania:

1.   W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć dowody w formie elektronicznej (pliki z treściami niedozwolonymi, zapisy rozmów w komunikatorach, e-maile, zrzuty ekranu), znalezione w Internecie lub w komputerze małoletniego. Zabezpieczenie dowodów jest zadaniem rodziców lub opiekunów prawnych.

2.   W identyfikacji sprawców kluczową rolę odgrywają zgromadzone dowody. W procesie udostępniania nielegalnych i szkodliwych treści małoletnim biorą udział na ogół: twórca treści – np. pornograficznych oraz osoby, które udostępniły je.

3.  Należy koniecznie powiadomić rodziców lub opiekunów prawnych ofiary o zdarzeniu i uzgodnić
 z nimi podejmowane działania i formy wsparcia.

4.  Małoletniego/ofiarę lub świadka zdarzenia począwszy od pierwszego etapu interwencji otocza się opieką psychologiczną w porozumieniu i za zgodą rodziców/prawnych opiekunów.

5.   Rozmowa z małoletnim przeprowadzana jest z uwzględnieniem jego komfortu psychicznego,
z poszanowaniem poufności i podmiotowości ze względu na fakt, iż kontakt z treściami nielegalnymi może mieć bardzo szkodliwy wpływ na jego psychikę. W trakcie rozmowy należy ustalić okoliczności uzyskania przez ofiarę dostępu do ww. treści.

6.   W przypadku naruszenia prawa, np. rozpowszechniania materiałów pornograficznych z udziałem nieletniego lub prób uwiedzenia małoletniego w wieku do 15 lat przez osobę dorosłą, poradnia
w porozumieniu z rodzicami małoletniego niezwłocznie powiadamia policję.

7.   Zgłaszanie nielegalnych treści: www.dyzurnet.pl, numer alarmowy 112, policja 997.

 

ZASADY I PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU NARUSZENIA PRYWATNOŚCI DOTYCZĄCE NIEODPOWIEDNIEGO BĄDŹ NIEZGODNEGO Z PRAWEM WYKORZYSTANIA DANYCH OSOBOWYCH LUB WIZERUNKU MAŁOLETNIEGO

Sposób postępowania:

1.   W przypadku, gdy do naruszenia prywatności poprzez kradzież, wyłudzenie danych osobowych wykorzystanie wizerunku małoletniego dochodzi ze strony dorosłych osób trzecich, rodzice powinni skontaktować się bezpośrednio z policją (zgodnie z Kodeksem karnym ściganie następuje wówczas na wniosek pokrzywdzonego). Istotne dla ścigania sprawcy jest uzyskanie dowodów potwierdzających, że sprawca zmierzał do wyrządzenia ofierze szkody majątkowej lub osobistej.

2.   W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć dowody nieodpowiedniego lub niezgodnego z prawem działania w formie elektronicznej (e-mail, zrzut ekranu oraz adres strony, na której udostępniony został wizerunek dziecka, konwersacja w komunikatorze, SMS). Równolegle należy dokonać zmian tych danych identyfikujących, które zależą od ofiary, tj. haseł i loginów lub kodów dostępu do platform i portali internetowych, tak aby uniemożliwić kontynuację procederu naruszania prywatności. W działaniu tym powinna wspierać małoletniego osoba dorosła.

3.   Małoletniego należy otoczyć, w porozumieniu z rodzicami/opiekunami prawnymi, opieką psychologiczną.

 

NAWIĄZYWANIE NIEBEZPIECZNYCH KONTAKTÓW W INTERNECIE – UWODZENIE, ZAGROŻENIE PEDOFILIĄ                                                                                                                      

Sposób postępowania:

1.   Osobami najczęściej zgłaszającymi omawiany problem są rodzice/opiekunowie prawni małoletniego.

2.   Należy zidentyfikować i zabezpieczyć w formie elektronicznej dowody działania dorosłego sprawcy uwodzenia (zapisy rozmów w komunikatorach czy na portalach społecznościowych, zrzuty ekranowe, zdjęcia, wiadomości e-mail).

3.   Bezzwłocznie należy zawiadomić policję o wystąpieniu zdarzenia. Nie należy podejmować samodzielnych działań w celu dotarcia do sprawcy.

4.   Otoczenie ofiary pomocą psychologiczną we współpracy z rodzicami/opiekunami prawnymi. Wszelkie działania poradni wobec małoletniego powinny być uzgadniane z rodzicami/ opiekunami prawnymi i inicjowane za ich zgodą.

5.   W przypadkach naruszenia prawa, szczególnie w przypadku uwodzenia małoletniego do lat 15, obowiązkiem poradni jest powiadomienie policji lub sądu rodzinnego.

6.   Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111

     Telefon dla rodziców w sprawie bezpieczeństwa dzieci: 800 100 100

SEKSTING, PROWOKACYJNE ZACHOWANIA i AKTYWNOŚĆ SEKSUALNA JAKO ŹRÓDŁO DOCHODU OSÓB NIELETNICH

Sposób postępowania:

1.     W przypadku sekstingu zgłoszeń dokonują głównie rodzice lub opiekunowie prawni małoletniego. Niekiedy zgłoszenia dokonują ofiary lub osoby je znające.

2.     Wyróżniamy 3 podstawowe rodzaje sekstingu, które skutkują koniecznością realizacji zmodyfikowanych procedur reagowania:

·       Wymiana materiałów o charakterze seksualnym następuje tylko w ramach związku między dwojgiem rówieśników. Materiały nie uległy rozprzestrzenieniu dalej.

·       Materiały o charakterze seksualnym zostały rozesłane większej liczbie osób, jednak nie dochodzi do cyberprzemocy na tym tle. Młodzież traktuje materiał jako formę wyrażenia siebie.

·       Materiały zostały rozesłane większej liczbie osób (bez względu na intencje) i na tym tle dochodzi do cyberprzemocy.

3.     Identyfikacja sprawcy będzie możliwa przede wszystkim dzięki zabezpieczeniu dowodów – przesyłanych zdjęć czy zrzutów ekranów portali, w których opublikowano zdjęcie(-a).

4.    W razie upublicznienia przypadku sekstingu w środowisku rówieśniczym pierwszą reakcją, oprócz dokumentacji dowodów, jest otoczenie opieką psychologiczną ofiary oraz zaproponowanie odpowiednich działań wychowawczych. Rozmowa na temat identyfikacji potencjalnego sprawcy powinna być realizowana z uwzględnieniem komfortu psychicznego małoletniego.

5.    W przypadku publikacji lub upowszechniania zdjęć o charakterze pornografii dziecięcej dyrektor poradni powiadamia o tym zdarzeniu policję lub sąd rodzinny.

ROZDZIAŁ V

ORGANIZACJA PROCESU OCHRONY MALOLETNICH W PORADNI I WDRAŻANIA „STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH”

 

1.   Osobą odpowiedzialną za przygotowanie personelu do stosowania standardów jest dyrektor poradni. Przygotowanie personelu polega na pogłębianiu wiedzy i umiejętności rozpoznawania krzywdzenia, objawów, identyfikacji ryzyka krzywdzenia i podejmowania, zgodnie z prawem, właściwych działań.

2.   Każdy pracownik pisemnie potwierdza zapoznanie się z Standardami ochrony małoletnich – Oświadczenie personelu o zapoznaniu się ze Standardami ochrony małoletnich – Załącznik Nr 5.

3.   Zakres szkoleń ustalany jest na podstawie wyników diagnozy potrzeb pracowników w tym zakresie.

4.   Osoba odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich powoływana jest przez dyrektora poradni (Koordynator ds. Standardów ochrony małoletnich ).

5.   W przypadkach zagrożenia życia lub zdrowia małoletniego należy zostawić zawiadomienie
o przemocy pierwszemu spotkanemu pracownikowi poradni.

6.   W przypadku podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich dokumentacja przechowywana jest w teczce z imieniem i nazwiskiem małoletniego (znajduje się w sekretariacie). W teczce umieszcza się:

·         Karta Interwencji - Załącznik  Nr 1;

·         Oświadczenie o zachowaniu poufności informacji powziętych w procesie postępowania w sprawie krzywdzenia małoletniego oraz przetwarzanych danych osobowych – Załącznik Nr 2;

·         Protokół z posiedzenia Zespołu Interwencyjnego, powołanego przez dyrektora;

·         Notatki z rozmów z małoletnim i osobą jemu najbliższą lub niekrzywdzącym rodzicem/opiekunem;

·         Kopię „Niebieskiej Karty – A” w przypadku, gdy zostanie wszczęta procedura „Niebieskiej Karty”;

·         Kopię „Niebieskiej Karty – B" , w przypadku, gdy została wszczęta procedura „Niebieskiej Karty”;

·         Protokoły z rozmów z osobą krzywdzącą – o ile taka została przeprowadzana;

·         Korespondencję  pomiędzy np. Sądem rodzinnym, Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej i innymi;

·         Plan wspierania małoletniego – Załącznik Nr 4;

·         Upoważnienie do dostępu do danych osobowych osobie biorącej udział w rozpoznawaniu przemocy wobec małoletniego – Załącznik Nr 7.

7.   Plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu jego krzywdzenia opracowuje Zespół Interwencyjny powołany przez dyrektora poradni.

8.   Informowanie rodziców i dzieci o „Standardach ochrony małoletnich”:

·       W poradni opracowane zostały dwie wersje dokumentu „Standardy ochrony małoletnich (wersja zupełna)” oraz „Standardy ochrony małoletnich (wersja skrócona) – przeznaczona dla małoletnich.

·       Obie wersje dostępne są w sekretariacie poradni w formie wydruku, a także dostępne są na stronie internetowej poradni.

·       Wgląd w wersję „zupełną” mają wszyscy pracownicy, rodzice, zewnętrzne podmioty uprawnione do kontroli.

9.   Zasady przeglądu i aktualizacji standardów:

·       Dyrektor poradni dokonuje oceny stopnia znajomości i poprawności stosowania „Standardów ochrony małoletnich” na bieżąco, w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego.

·       W przypadku zmian prawa, wymagającego ich wdrożenia w dokumencie nowelizacje są wprowadzane na tych samych zasadach, które obowiązywały przy wdrożeniu dokumentu.

·       Ewaluację przeprowadza Koordynator ds. Standardów ochrony małoletnich z użyciem technik: analizy dokumentu, ankiety do pracowników „Monitoring standardów - ankieta” – Załącznik Nr 3,  dyskusji w zespole specjalistów (psycholog, pedagog, logopeda).

·       Raport z ewaluacji wraz z wnioskami i rekomendacjami Koordynator ds. Standardów ochrony małoletnich przedstawia dyrektorowi poradni.

 

ROZDZIAŁ VI

ZAŁĄCZNIKI

 

Załącznik  Nr 1

Karta Interwencji

do „Standardów ochrony małoletnich”

 

KARTA INTERWENCJI
Imię i nazwisko dziecka
Przyczyna interwencji (forma krzywdzenia)
Osoba zawiadamiająca o podejrzeniu krzywdzenia
Opis działań podjętych przez pedagoga/psychologa	Data	Działanie
Spotkania z opiekunami dziecka	Data	Opis spotkania
Forma podjętej interwencji (zakreślić właściwe)	·        zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, ·        wniosek o wgląd w sytuację dziecka/rodziny, ·        inny rodzaj interwencji. Jaki? ……………………………………………..… ………………………………………………………………………………...
Dane dotyczące interwencji (nazwa organu, do którego zgłoszono interwencję) i data interwencji
Wyniki interwencji: działania organów wymiary sprawiedliwości, jeśli placówka uzyskała informacje o wynikach/działania placówki/działania rodziców	Data	Działanie
Podpis dyrektora i Zespołu Interwencyjnego

 

Załącznik  Nr 2

Oświadczenie o zachowaniu poufności

do „Standardów ochrony małoletnich”

 

Oświadczenie o zachowaniu poufności informacji powziętych w procesie postępowania

w sprawie krzywdzenia małoletniego oraz przetwarzanych danych osobowych

 

 

Oświadczam, że:

·       zapoznano mnie z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych, a w szczególności z treścią ogólnego Rozporządzenia o ochronie danych UE z dnia 27 kwietnia 2016 r. oraz Ustawy o Ochronie Danych Osobowych;

·       zapoznano mnie ze „Standardami Ochrony Małoletnich", wdrożonymi w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Węgorzewie;

·       zachowam poufność informacji i danych, które uzyskałam/em przy realizacji zadań związanych
z przeciwdziałaniem przemocy domowej oraz że znane mi są przepisy o odpowiedzialności karnej za udostępnienie danych osobowych lub umożliwienie do nich dostępu osobom nieupoważnionym.

 

 

Zobowiązuję się do:

·       przetwarzania danych osobowych wyłącznie w zakresie i celu przewidzianym w powierzonych przez Administratora obowiązkach;

·       nieujawniania danych zawartych w zbiorach danych, do których uzyskałam/em dostęp za upoważnieniem administratora danych;

·       nieujawniania sposobów zabezpieczeń danych osobowych przetwarzanych w poradni;

·       wykonywania operacji przetwarzania danych, zgodnie z Regulaminem Ochrony Danych Osobowych;

·       zabezpieczenia tych danych przed dostępem osób nieupoważnionych;

·       ochrony danych osobowych przed przypadkowym lub niezgodnym z prawem zniszczeniem, utratą, modyfikacją danych osobowych, nieuprawnionym ujawnieniem danych osobowych, nieuprawnionym dostępem do danych osobowych oraz przetwarzaniem;

·       zgłaszania incydentów naruszenia zasad ochrony danych osobowych Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych lub bezpośredniemu przełożonemu.

Przyjmuję do wiadomości, iż postępowanie sprzeczne z powyższymi zobowiązaniami może być uznane przez Administratora za naruszenie przepisów Ustawy o Ochronie Danych osobowych oraz Rozporządzenia o ochronie danych UE z dnia 27 kwietnia 2016 r.

 

 

………………………………………                                        ………………………………………….                                                                                                      

                ( miejscowość, data )                                                                                              (czytelny podpis)

---